Het nieuwe sanctiebeleid is een 4 lademodel, dat werkt met vier categorieën van overtredingen, in combinatie met vier opvoedingsstrategieën. Het moet voor iedereen voor elke overtreding voorspelbaar zijn welk type maatregel van toepassing is. Om die maatregelen te kunnen bepalen, worden vier categorieën van overtredingen vastgelegd en voor minstens de duur van een schooljaar vooraf ingevuld. De categorieën zijn een combinatie van vier kenmerken: incidenteel of frequent, niet of wél ernstig. Op onze school worden respectievelijk hiervoor de witte, gele, oranje en rode kolom in tabel via de link toegepast. De klas op stelten zetten, (cyber)pesten, spijbelen, steaming, grove beledigingen, geen gezag willen aanvaarden zijn enkele voorbeelden van de vierde categorie: ernstig én frequent. Belangrijk is dat de school de categorie bepaalt. Zodra op school afgesproken is welke overtredingen in welke categorieën thuishoren, zou in principe een camera kunnen vastleggen in welke categorie een overtreding valt. De intentie van de dader komt pas in een tweede fase aan bod. In het 4 lademodel is dat cruciaal, omdat het de objectiviteit van de aanpak waarborgt.
Daarnaast voorziet het 4 lademodel in vier opvoedingsstrategieën: straf-als-signaal, waarschuwen, aanleren/trainen, en herstel eisen. Elk van die vier is streng gekoppeld aan één welbepaalde categorie van overtredingen. Daarbij wordt een opvoedingsstrategie gezien als een lade. De betekenis hiervan is dat voor elke overtreding die binnen de betrokken categorie valt, er niet één maar verschillende mogelijkheden zijn om hierop gepast te reageren. Dat hangt af van de situatie. Het is niet toegelaten om voor een overtreding maatregelen te halen uit een lade die bij een andere categorie van overtredingen behoort. Wel is het mogelijk dat een bepaald instrument, bijvoorbeeld een leerlingenvolgkaart, in meer dan één lade voorkomt.
Straffen, belonen en preventie
Het 4 lademodel heeft als hoofddoel op een gepaste manier gewenst gedrag op school aan te leren. Een gepaste maatregel bij een overtreding houdt rekening met de ernst ervan en zet de overtreder ertoe aan om de fout goed te maken en die in de toekomst te vermijden. Het effect van gepaste maatregelen is dat ze overtreders niet tegen de gemeenschap opzetten, maar integendeel de band ermee versterken. Een goede band met de gemeenschap is de beste preventie van ongewenst gedrag.
Het cahier ‘Gewenst gedrag en sanctiebeleid op school’ focust hierbij op: de plaats van straffen, de niet-optelbaarheid van overtredingen, beperking van het aantal definitieve uitsluitingen, en gewenst gedrag belonen.
Op onderstaande link kan u de integrale versie van ons eigen 4 lademodel terugvinden met inkleuring van de signalen en sancties dat op onze school toegepast wordt.